.........................................ΕΛΛΑΔΑ - ΜΝΗΜΕΙΑ - Αρχαιολογικοί χώροι και Μνημεία στην Ελλάδα. Ελληνικός Πολιτισμός


«Όποιος ελεύθερα συλλογάται συλλογάται καλά», Ρήγας Φεραίος Βελενστινλής

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2014

Αρκαδικός Ορχομενός


Ο αρκαδικός Ορχομενός αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αρχαίας πόλης που συνδυάζει τα αμυντικά πλεονεκτήματα μίας ακρόπολης με τις δυνατότητες για επικοινωνία και ανάπτυξη της γεωργίας που προσφέρουν οι πεδινές εκτάσεις με τα ποτάμια.
  Ο ίδιος ο κωνικός λόφος, επί του οποίου αναπτύχθηκε η αρχαία αυτή πόλη, διαχωρίζει τον κάμπο σε δύο πεδία: το νότιο, γνωστό ως πρώτο ορχομένιο πεδίο, το οποίο περιλαμβάνει τον κάμπο του Λεβιδίου και του Παλαιοπύργου, και το βόρειο, το δεύτερο δηλαδή, που καταλαμβάνει τους κάμπους της Κανδήλας και της Χωτούσας.
  Πολύτιμες πληροφορίες για την ιστορική διαδρομή και τα δημόσια μνημεία της αρχαίας αυτής πόλης προσφέρει ο περιηγητήςΠαυσανίας (8.13). Οι παλαιότερες μέχρι στιγμής ενδείξεις για κατοίκηση στην πεδιάδα του Ορχομενού ανάγονται στη μυκηναϊκή περίοδο. Κατά τους ιστορικούς χρόνους ο Ορχομενός αποτέλεσε μία από τις τρεις κραταιές πόλεις – κράτη της ανατολικής Αρκαδίας. Οι άλλες δύο ήταν η Τεγέα και η Μαντίνεια. Με την τελευταία ο Ορχομενός βρισκόταν σε διαρκή αντιπαράθεση.
   Ο Όμηρος υπογραμμίζει ότι η περιοχή του Ορχομενού ήταν πλούσια σε κοπάδια προβάτων, κάτι που ισχύει έως σήμερα. Φαίνεται ότι η κύρια περίοδος ακμής της πόλης ήταν η αρχαϊκή (7ος και 6ος αι. π.Χ.). Την εποχή αυτή ο Ορχομενός ήλεγχε μεγάλο τμήμα της ανατολικής Αρκαδίας. Την ακμή του την περίοδο αυτή επιβεβαιώνουν και τα κινητά ευρήματα από τις λιγοστές ανασκαφές που έχουν διενεργηθεί μέχρι σήμερα στην περιοχή. Κατά τους ρωμαϊκούς αυτοκρατορικούς χρόνους, η άνω πόλη εγκαταλείφθηκε και οι κάτοικοι εγκαταστάθηκαν στις υπώρειες του λόφου, όπου και το σημερινό χωριό.
  Ο οικισμός των αρχαϊκών χρόνων πρέπει να καταλάμβανε τις νότιες υπώρειες του σημερινού λόφου, εάν λάβουμε υπόψη μας τα θεμέλια του δωρικού ναού του 530 π.Χ. που σώζονται σήμερα σε κατάχωση κάτω από το δρόμο που περνά μπροστά από το νεκροταφείο του χωριού. Κατά τους κλασικούς και ελληνιστικούς χρόνους, η ακρόπολη στην κορυφή του λόφου συγκέντρωνε τις πολιτικές και θρησκευτικές δραστηριότητες της αρχαίας πόλης. Η ακρόπολη αυτή ενισχυόταν με ισχυρό οχυρωματικό περίβολο, ο οποίος ανάγεται στον ύστερο 4ο αι. π.Χ. Από τα μνημεία της Αγοράς στην Άνω Πόλη έχουν μερικώς ανασκαφεί και είναι σήμερα ορατά:
  1. μία μακρά στοά που αποτελεί το προς Βορράν όριο της Αγοράς,
  2. ένα επίμηκες κτίριο που έχει ταυτιστεί με το Βουλευτήριο της πόλης,
  3. ίχνη κτιρίου που έκλεινε την Αγορά από Ανατολάς και τέλος
  4. το ιερό της Αρτέμιδος Μεσοπολίτιδος με το ναό και το βωμό.
 Το πιο γνωστό, όμως, μνημείο της Αγοράς του Ορχομενού είναι το Θέατρο, το οποίο καταλαμβάνει τμήμα της ανατολικής πλαγιάς του λόφου.

Ιστορία της Έρευνας


  Χάρη στη λεπτομερή περιγραφή του Παυσανία, τον αρχαιολογικό χώρο του Ορχομενού επισκέφθηκαν και περιέγραψαν περιηγητές του 19ου αιώνα, όπως ο Dodwell και ο Leake. Λεπτομερή αναφορά στον οχυρωματικό περίβολο της αρχαίας πόλης πραγματοποιεί στις αρχές του 20ου αιώνα ο Hiller von Gaertringen. Οι πρώτες και σχεδόν αποκλειστικά μοναδικές ανασκαφές στην Άνω και Κάτω Πόλη διεξήχθησαν το 1913 από τους G. Blum και A. Plassart, οι οποίοι τον επόμενο χρόνο δημοσίευσαν τα αποτελέσματα της έρευνάς τους στο άρθρο με τίτλο: “Orchomène d’ Arcadie. Fouilles de 1913. Topographie, architecture, sculpture, menus objects”, BCH 1914, σελ. 71-88, πίν. III – V.
  Μικρής έκτασης συμπληρωματική έρευνα, κατά την οποία αποκαλύφθηκε εκ νέου το ως τότε καλυμμένο από επιχώσεις κατώτερο τμήμα του κοίλου του θεάτρου, πραγματοποιήθηκε κατά τα έτη 1973-1976 από την πρώην εποπτεύουσα Υπηρεσία του Νομού Αρκαδίας Ε’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων υπό τη διεύθυνση του τέως Προϊσταμένου κου. Γ. Σταϊνχάουερ. Τη δεκαετία του 1980 οι εργασίες διαμόρφωσης του θεάτρου ολοκληρώθηκαν με καθαρισμούς στο άνω τμήμα του κοίλου και την περίφραξη του μνημείου αυτή τη φορά υπό τη διεύθυνση του τέως Προϊσταμένου κου. Θ. Σπυρόπουλου.

Πηγή: http://www.diazoma.gr/200-Stuff-06-Theatres/DataSheet%20-%20Orxomenos.pdf
http://www.ancientgreece.gr/ancient-sites-greece/peloponnese/arcadia/cities-settlments-arcadia/item/229-arcadic-orchomenos

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου